Wonen in Nieuwegein
Het afgelopen half jaar hebben we 12 politieke partijen in Nieuwegein uitgenodigd voor een gesprek over hun visie op wonen in Nieuwegein. De Christen Unie, GroenLinks, Lokale vernieuwing en de VVD waren bereid hun standpunten toe te lichten. Dankzij hun medewerking denken we een redelijk compleet beeld van het hele politieke spectrum van de lokale politiek over wonen in Nieuwegein te hebben kunnen vormen.
Wat opviel was dat over een aantal zaken iedereen het wel ongeveer eens was: Ook in Nieuwegein is het voor starters niet eenvoudig om de woningmarkt te betreden. Dit komt met name door de beperkte hoeveelheid grond en de hoge prijzen voor bouwen in het algemeen, dus zowel koophuizen als sociale woningbouw.
Omdat wonen een vrij breed onderwerp is, hebben we dit artikel gegroepeerd rond 4 onderwerpen: De groei van Nieuwegein, Groen in de wijken & voorzieningen, Urgentie & specifieke groepen, Onderhoud, renovatie, sloop en verkoop.
We wensen u veel leesplezier!
Groei
Nieuwegein is de afgelopen jaren qua inwoneraantal en aantal huizen hard gegroeid. Dit door nieuwbouw en transformatie van kantoren. Helaas is er nog steeds sprake van een tekort aan woningen. Naast de algemeen gevoelde urgentie worden er ook door de partijen specifieke accenten gelegd.
De VVD:
Nieuwegein heeft natuurlijk de afgelopen jaren ongelooflijk veel gebouwd en bijgebouwd. Er zit echter veel op slot in regelgeving.
We hebben als regio best wel een grote opgave. En als gemeente, Nieuwegein is 64.000 inwoners, heb je daar ook wel een trekkende rol in. Het is ook niet enkel huizen bouwen: Ook sociaal gezien en met allerlei voorzieningen die daarvoor nodig zijn. We zijn er van bewust dat de leefbaarheid van de wijk natuurlijk ongelofelijk belangrijk is om te zorgen dat je niet te veel druk krijgt. Twee jaar geleden is de zaak daarom tijden stilgelegd, omdat we wilden kijken of die groei ook verantwoord was.
Met alle groepen die een plek moeten gaan krijgen. Het gespikkeld wonen van mensen met een uitberging. De opvang van statushouders, waar natuurlijk verplichting van ligt vanuit de regio. Jongeren. Dus het lijstje is overvol
Er is ruimtegebrek. Hoogbouw is een optie. Rond City Plaza is nu een hele ontwikkeling. Daar komt een hele grote woontoren. Voor de verdere toekomst: aan de A12, maar we zijn in de noorden en zuidzijde van de A12 tot en met Houten, daar is een enorm plan voorzien. Daar is ook geld in voor, anderhalf miljard. De mobiliteit moet daar enorm worden aangepast. Dus ja, daar hebben wij een opgave. De wegen zijn van de provincie. Dus je moet wel samenwerken met al die partijen en constant die combinatie blijven leggen.
Het meest acuut is dat we niet weten hoeveel geld we nog krijgen van het rijk. Lokale mogelijkheden voor bouw: Ons ziekenhuis gaat weg naar Utrecht. Dat is een mooi terrein. En Henkel gaat waarschijnlijk ook. Dus daar zitten we ook bovenop. Wat we daarmee gaan doen.
Maar met locaties alleen ben je er niet. Je mogelijkheden worden ook bepaald door je bouwkosten, je rente, je investeerders die het moeten doen. Wat nog ook heel groot is, de netcongestie die speelt. Want Tennet heeft aangegeven dat er geen aansluitingen meer bij kunnen. Als gemeente heb je je eigen gemeentelijk beleid en dan vervolgens val je in een provincie die heeft het beleid en vervolgens val je in een landelijk stelsel en dat heeft het beleid.
Het is dus belangrijk dat je overal aangesloten bent en je contacten hebt. Landelijke partijen hebben het dan iets makkelijker dan lokale partijen, want die bellen natuurlijk, wij hebben ons netwerk gewoon in de kamer,
Qua financiën is er onduidelijkheid: het Rijk bekostigt een gemeente op basis van inwoners. In 2026 weten wij niet wat wij gaan krijgen van het Rijk.
Je mag als gemeente in feite nooit een niet-sluitende begroting inleveren bij de provincie. Want als iedere gemeente dat doet dan staat het hele land onder curatele. Maar de VNG heeft nu gezegd, ga bij het Rijk inzichtelijk maken wat het probleem is.
Lokale vernieuwing:
Nieuwegein gaat ook nu bouwen. Ook bouwen we veel kantoren om. We waren één van de eerste die in Nederland die echt kantoren aangepakt heeft. Minder leegstand. Voor de buitenwereld is dat makkelijk. Maar in de praktijk is weerbarstiger. Er moeten bijvoorbeeld er moeten wel zoveel toiletten, voldoende wasgelegenheid zijn. We gaan in het centrum hoogbouw krijgen. De mensen die aan de overkant wonen, die hebben allerlei bezwaren ingediend. Die zeggen, ik heb geen zon meer in mijn tuin. Jarenlang is er niks gebouwd. En ineens komt er een gebouw. Dat is best lastig. Daar maak je niet populair mee. Want dan zit je op zo’n informatieavond. Dan zou je toch dan moeten zeggen van, ja, misschien heb je wel een punt. Maar Ja, het algemeen belang. Je kunt ook naar de Raad van State. Dat duurt helemaal lang. Dat duurt echt lang. Dan loop je zo twee jaar achter. Dat is een best moeilijk dilemma. Een ander voorbeeld: Het is toch het algemene belang dat er tijdelijk een sporthal komt. Ja, maar dan krijgen we weer verkeer. Ja. En dan moet je toch ook zeggen: Het is tijdelijk. Het is het algemeen belang. Maar je dient zorgvuldig de procedures te doorlopen. Dat is gewoon een verplichting.
We krijgen dadelijk dat gebied waar die persil van stond. Dat krijgen we zo. Allemaal particulier gebied.
Dat gaat allemaal weg eigenlijk? Ja, dat gaat allemaal weg. Ja. Dat FOM-Instituut voor Plasmafysica bij Rijnhuizen. En persil gaat weg. Die grond is particulier eigendom. Het zal wel van een investeringsmaatschappij zijn of zoiets dergelijks. Nou, dat betekent onderhandelen wat er gaat komen. Zij willen natuurlijk dure huizen bouwen. Want dit is een fantastisch stukje Nieuwegein. Met het kanaal en de doorslag. Een fantastisch stukje. En er zullen zeker hele dure woningen kunnen komen. Maar de gemeente zal daar denk ik toch wel wat goedkoop woningen willen hebben. Dat zal niet aan de rand zijn. Bij het kasteel komen dan de luxe woningen. Maar ja, er moet ook geld verdiend worden. Dat is natuurlijk ook het punt. Zo’n wijk moet ook opgeknapt worden. En dat wordt dan vaak gedaan door de dure woningen. Die dan relatief verhouding wat meer kosten. En dus wat meer opbrengen.
En daaruit worden dan de inrichting betaald. Van de wijk. Binnenin komen dan wat goedkopere woningen. Middenhuur. Sociaal huur. En dat zal met het Persil-terrein hetzelfde verhaal zijn. Maar daar is het echt keihard onderhandelen. Wat willen de eigenaar van de grond. Maar ze moeten wel een vergunning hebben. Ze zijn afhankelijk van de gemeente. Maar wij zijn afhankelijk van hun bereidheid daar ook wat goedkopere woningen te willen bouwen.
We hebben daar geen grond. We hebben eigenlijk helemaal geen grond. Dadelijk de Galecopperzoom, reken 2030-2035 rekenen we op. Dus 2030. Daar moeten veel plannen voor gemaakt worden en overleg met de provincie. en overleg met Utrecht. Het is een gebied dat onder vier gemeentes valt. In de stad, In het centrum blijven we bouwen. Dan heb je inderdaad nog van die postzegel plekjes. Een oude school die weg moet, een kerk die niet meer gebruikt wordt. En dat soort dingen.
We willen toch in ieder geval minimaal 30 procent sociale huurwoning hebben. En dan praat ik niet over middenhuur, maar over sociale huur. We willen name voor lokale mensen bouwen.
Uitgangspunt is dat zoals jong als oud in Nieuwegein kan blijven wonen. Maar ook van buiten.
Zoals bejaardenwoningen. In eerste instantie willen we toewijzen aan mensen binnen Nieuwegein. En liefst nog aan mensen binnen die wijk.
De ChristenUnie
De groei van de stad is tijdelijk gestopt geweest: Pas op de plaats.
Om het evenwicht te behouden, dus niet alleen maar blijven groeien, huizen blijven bouwen, maar ook integreren. Je stad moet ook meegroeien. Nieuwegein is gebouwd voor vijf, zes duizend inwoners. Ja. En we gaan richting de 75.000 inwoners. Het was niet zo dat we zeiden, we gaan helemaal niet meer bouwen. Alle plannen die er al stonden, gingen gewoon verder.
We hebben wel een moment genomen van bezinnen, om te kijken van gaat dat nog wel goed? Want je merkt al wel in de stad dat er knelpunten komen. Bijvoorbeeld mobiliteit.
Je moet gewoon voldoen aan de prestatieafspraken. Maar het was wel even voor de hele Raad een moment waar iedereen wel achter stond uiteindelijk, Als je hier komt wonen, moet je ook naar de huisarts kunnen, moet je ook je auto ergens kunnen parkeren. Dat moet passen. Dus, hoe gaan we dat dan met elkaar doen? Het heeft wel tot resultaat dat er nu elke keer bij een nieuwe ontwikkeling getoetst moet worden van, kan het ook? En moet er niet ook nog iets anders gebeuren om hier woningbouw mogelijk te maken? Moet er misschien een parkje bij? Moet er een school bij?
Dat is niet gewoon bouwen en we zien het wel, maar echt toetsen van, past het ook? De integraliteit was er niet. En nu wel. Een andere oplossing zou bijvoorbeeld duo wonen kunnen zijn. Veel oudere mensen die in grote woningen wonen.
Wellicht zijn een gedeelte van die senioren bereid om een huis te delen met een student. Of een starter op de markt. Daar hebben we in de raad tot nu toe nog niks mee kunnen doen. Maar dat was wel een idee wat we hadden. Dan doe je iets met bestaande bouw
Groen Links
In Nieuwegein hebben we afgesproken dat 30% moet sociale huur zijn. Dat is een beetje de norm. Liefst zouden wij vanuit GroenLinks en Partij van de Arbeid nog iets meer willen maken. Maar dat is hier gewoon niet haalbaar. 30% is al heel wat om daar ook iedereen aan te houden. Als je je een beetje verdiept in Nieuwegein zijn er ook iets van 67 locaties in het verleden aangewezen waar mogelijk nog nieuwbouw kan plaatsvinden. Van kleine tot wat grotere projecten.
Er is ook ergens een grens aan wat de stad aan kan qua infrastructuur, aantal woningen, dat soort dingen.
Onderzoek of Nieuwegein dat aan kan. Er is een periode geweest dat er een pas op de plaats is geweest. Die is nu achter de rug. We kunnen wel die aantallen die beoogd zijn, gaan bouwen Maar dan moeten we wel een bepaald kader volgen, zodat we met allerlei factoren rekening kunnen houden. Dat kader is er nu. Er is veel druk om ook dure woningen te bouwen. Maar wij zitten daar als GroenLinks, Partij van de Arbeid, wel met iets anders in.
Maar dat is wel hoe wij er politiek natuurlijk dan ook in zitten zeg maar. Wat ik zelf van belang vind is, en ik weet niet of Woonin dat besef heeft, dat de sociale woningbouw en het sociale, dat daar eigenlijk afgelopen decennia eigenlijk nauwelijks aandacht voor is geweest. Terwijl dat juist heel belangrijk is. Wat wij vooral op inzetten is het verduurzamen van het huidige woningbestand. Dat je zorgt dat een woning op een goed niveau staat. Op een goed niveau is geïsoleerd. Wat maximaal mogelijk is.
De verduurzaming van het hele woningbezit. Want een groot aantal woningen zal dat natuurlijk niet halen. Wij zelf zitten heel erg op de controle of die aantallen van 30% sociale woningbouw überhaupt wordt gehaald. En de toezien op die prestatieafspraken over de verkoop.
Groen in de wijken en gezondheid
GroenLinks
Wij gaan voor leefbaarheid en gezondheid. Je kunt niet gezond en gelukkig zijn in een stad die grijs en vol gebouwd is. Dat is waarom wij de pas op de plaats hebben gedaan in Nieuwegein. Nieuwegein is natuurlijk echt een woonstad.
Er zijn plannen voor een evenement terrein in Oudegein. Dat is het enige stukje natuur in Nieuwegein wat wij hebben. Een prachtig park. Als je zin hebt om mooi wandeling te maken, kun je dat doen. Dit moeten we wel behouden.
Ook is er de zogenaamde 3-30-300 regel: iedereen zou minimaal 3 bomen moeten kunnen zien vanuit huis, iedere wijk moet voor minimaal 30% uit bladerdek bestaan en niemand zou verder dan 300 meter van een park of groene ruimte moeten wonen Dan moet je eigenlijk niet star naar kijken, maar het is wel eigenlijk in principe voor jou. Groen in de wijk is belangrijk. Nu is Nieuwegein best een redelijk groene stad. Maar er zijn nog wel wat plekken waar dat groene wat verbeterd kan worden. CDA, D66, al die partijen die zien ook het belang van voldoende groen en voldoende natuur en biodiversiteit in de stad. Dus dat is echt wel een thema, het is niet uitsluitend GroenLinks. Gelukkig niet. Want het is het besef: Je kunt eigenlijk alleen maar gezond wonen en leven in een stad waar een beetje evenwicht is.
Gezondheid maakt bouwen op sommige plekken complex zoals bijvoorbeeld bij de A12, de Noordkant, Galekop. Daar wordt ook heel erg over nagedacht van moet daar voor bestemming komen? Kunnen daar woningen komen? Dichtbij een snelweg wonen, dat heeft ook nadelen. Geluidsoverlast, uitstoot. De GGD heeft van dat gebied ook aangegeven. Ja het is de vraag of je daar aan alle eisen kunt voldoen.
Lokale vernieuwing
De verdichting die is te zien in de stadscentrum, dat betekent toch dat er heel veel groen dan tegen gevels komt, dat er daktuinen komen en dat soort dingen. Maar ja, het kan het groen niet vervangen van een tuin of van zeg maar een hele groene straat. We hebben in Nieuwegein overigens heel veel groen, We willen het groen ook niet opofferen. Als er een groenbestemming is, hebben we wel gezegd met z’n allen, wordt er niet op gebouwd. Dus dat betekent, verdichting kan, alleen als er een bouwbestemming heeft. Als het grijs is. Maar als het groen is, dan wordt er niet op gebouwd.
Urgentie en specifieke groepen.
Christenunie
Ja, dat is altijd een lastige discussie. Overal krijg je discussie op het moment dat het wordt statushouder of asielzoeker of vluchteling. En dan komt de buurt in opstand. Wij vinden dat je daar als gemeente sowieso gewoon heel voorzichtig mee om moet gaan. Een heel goed een participatietraject moet inzetten. Goed met die mensen moet praten. We vinden het belangrijk dat we graag willen voldoen aan die taakstelling. Al die toestanden in Ter Apel; dat is ook niet oké. Dus ja, waar in Nieuwegein dat mogelijk is, moeten we er ook een steentje aan bijdragen.
Volgens mij hebben we voor 2023 op twee statushouders na de taakstelling gehaald. We hebben natuurlijk laatst die boot gehad. Daar waren, denk ik, iets van 90 statushouders. Ik sprak toevallig laatst met een vriendin en die zei ja, daar komt toch ook die boot met vluchtelingen? Ik zeg: die is al geweest en je hebt er niks van gemerkt. Dus het zal meegevallen zijn, he. Het is inderdaad aan de voorkant Is die angst. En uiteindelijk wordt het in goede banen geleid door de gemeente.
Wat ook belangrijk is; Zorg dan ook voor handhaving, zorg dan ook voor begeleiding. Zorg dan ook dat die mensen ergens naartoe kunnen. Zet vrijwilligers in om dat te doen. We hebben in december een project: Inn Between. Daar komen deels statushouders, deels jongeren. Misschien met een rugzakje, maar die wel werken. En ook dragende bewoners. Dus gewoon kernbewoners. Die daar wonen, die dat begeleiden. Daar kun je creatief in zijn als gemeente. En dan wordt iemand ook heel boos. Daar moeten we ook mee in gesprek. Dat hoort erbij.
Er lijkt vaak vervallen te worden in doelstellingen, in beleidsstukken. Dat is een vraag die onze fractie stelt: waar is dan de visie geformuleerd, ook over lange termijn. Waar is de visie op zulke soorten onderwerpen die heel veel weerstand oproepen? Onbekend maakt onbemind. Dus vandaar dat je ook niet statushouders of asielzoekers ergens ver weg op een industrie stopt. Even plat gezegd. Als je met mensen gaat voetballen, want dat gebeurt natuurlijk ook wel, dan gebeuren er ook heel veel mooie dingen. Mensen gaan naar de samenleving, activiteiten ondernemen, voetballen, koken, kinderen spelen. Dan leer je elkaar kennen en dan denk je, oh, we zijn gewoon allebei mensen. Volgens mij werkt dat het beste.
Groenlinks
We hebben onlangs een besluit genomen over een woonvoorziening voor 45 mensen. Dan gaan dat naar een klein aantal jongeren waar begeleiding voor nodig is. Asielzoekers en anderen. Er zitten dan mensen die acuut een woningen nodig hebben. Wat wij helaas heel erg vaak zien in de wijken Is dat er heel veel weerstand is tegen wat wij wel goede voorzieningen vinden. Aanvankelijk was het de bedoeling om daar 70 units te bouwen. Maar men is heel erg toch wel heel erg beducht op Met name als het woord asielzoekers erin staat. Of mensen met geestelijke probleem. Dat wil men niet in de wijk. Maar ook daar hebben wij een opgave als stad. En die is groter dan deze 45.Waar gisteren dan een besluit over genomen is. Maar goed, er is wel aandacht voor. Maar overal is die urgentie. Bouwen, bouwen, bouwen is eigenlijk het antwoord.
Over mensen die door achterstanden uit huis geplaatst dreigen te worden: Wanneer die situatie aan de hand is, dan wordt de gemeente ingeschakeld om, om hulp te krijgen. Om ook begeleiding in te zetten. Je verplaatst het probleem door de dakloosheid. Het begint met betalingsachterstand op gas. En dan wordt je huur niet meer betaald. Je moet het op tijd ondervangen.
VVD
De opvang van statushouders, daar ligt natuurlijk een verplichting vanuit de regio. Daar zijn wij ook gewoon respectvol met bezig. Je krijgt vanuit de provincie te horen, u bent zo’n gemeente, u moet zoveel statushouders plaatsen. Waar je ze plaatst is aan jezelf. Het is eigenlijk de woningbouwcorporaties. Wat komt er leeg, waar kunnen we mensen plaatsen? We hebben natuurlijk die vluchtelingen in een boot gehad. Dat is eigenlijk wel heel erg goed gegaan. Maar ook omdat we aan de voorkant hebben gezegd. Laten we nou met elkaar eerst kijken. Wat gaan die mensen doen? Ik bedoel, iemand opvangen is één ding. Maar wat gaan ze overdag doen? Hoe gaan we ze opvangen? Hoe gaan we ze begeleiden? Hoe gaan we ze wat meegeven? Want de bedoeling is dat ze weer weggaan. Maar dat ze wel denken, ik heb er wat aan gehad. Het zijn schrijnende verhalen van mensen die als vluchteling hier komen. En je hebt statushouders met de mogelijkheid op gezinshereniging. Die moeten eigenlijk een definitieve plek hebben.
Als het gaat om mensen die begeleid moeten worden, maar ook mensen zijn die ouder worden en meer medische ondersteuning nodig hebben. Als die wijkverpleging straks door alle wijken heen moet om hun cliënten te helpen, dan staat de zorg onder druk. Het is niet efficiënt. Terwijl ik me wel voor kan stellen dat je wil dat iedereen overal kan wonen. Dus je moet met elkaar heel erg gaan nadenken wat dat dan betekent.
Ik ben zelf heel erg voor kleinschalige woonprojecten waarin je bijvoorbeeld jongeren naast ouderen zet. Of waarin je elkaar kan helpen. Maar elkaar helpen vereist dat je met elkaar een cohesie vormt. Dat krijg je niet zomaar.
Onderhoud, renovatie, sloop en verkoop
Groenlinks
Groen links is voorstander van de APK keuring voor woningen in Nieuwegein, en dat is twee maanden geleden in de vorm van een motie aangenomen in Nieuwegein. Een grote meerderheid van de raad was voor. Woningbouwcorporaties waren daar niet blij mee. Nee. Die hebben gezegd dat dat kost hun alleen maar meer geld kost. Zij moeten keuringen laten plaatsvinden. En op basis van die keuringen moet er dan een meer-jaren onderhoudsplan komen. En transparantie.
Dat laatste vinden wij heel belangrijk. Die transparantie naar de huurders. Zorg dat je een goed meerjarig onderhoudsplan hebt en op tijd investeert. Want dat is er bij sommige complexen wel, maar niet bij allemaal. Want mensen die ik spreek in bepaalde wijken, die zullen daar heel graag blijven. Fantastisch, het zijn kleine huizen, maar een beetje oud, maar lekker dicht bij de oude dorpskern. Dus mensen willen er heus wel in wonen, maar zorg dan dat het ook wat beter wordt. Investeer daar ook in. Als je eigenaar bent als VVE moet je sparen om te kunnen investeren op termijn. En dat moet je eigenlijk per complex hebben als woningbouwcorporatie.
De Beatrixstraat, dat zijn huurwoningen, die worden niet gesloopt. Daar moet echt een goed onderhoudsplan bij komen. En die andere woningen, dat is de Irenestraat en de Marijkestraat, dat is opgeknipt in twee projecten. Eentje gaan ze aanpakken. En het tweede project, dat staat on hold, omdat er heel veel weerstand is bij de bewoners. In ieder geval de helft. Daar woonde een groep bewoners, die vonden het goed. En ik denk ook dat het goed is dat ze gesloopt worden. En die andere, maar daar was echt zoveel stemming en zoveel mensen waren daar tegen. Dus dat speelt al jaren, hoor. Die voelen zich heel erg achtergesteld. De huizen zijn ook slecht onderhouden, er zit heel veel sentiment onder. Woningverkoop door corporaties: Ze verkopen de slechte huizen. Die gaan tegen hoge prijzen op de markt. En mensen zitten met een slecht onderhouden huis. Ik zou zeggen, verkopen is prima, maar dan moet je ze wel in goede staat verkopen. Wat wij vooral wel op inzetten is het verduurzamen van het huidige woningbestand. Daarmee als je zorgt dat die woning op een goed niveau staat. Op een goed niveau zijn geïsoleerd. Ook duurzamer wordt. Dat zou dan de inzet moeten zijn. Dan kun je het ook in de sociale huursector houden. Maar dat is op zichzelf best wel een hele opgave.
Lokale vernieuwing
In Nieuwegein worden nu een aantal flats gerenoveerd. En één flat wordt afgebroken. Er komt een compleet nieuwe flat. De woningbouwcorporatie wilde alles tegen de grond gooien en helemaal nieuw bouwen. De bewoners wilden liever gewoon renoveren. Het zouden twee- en drie- kamerwoningen worden. En er was in de gemeenteraad toch wel wat weerstand. Omdat dan zoveel vier- of vijf- kamerwoningen zouden verdwijnen. Nu worden die helemaal opgeknapt en goed geïsoleerd. De mensen die worden heel goed begeleid. Die hebben informatie gekregen. Ik heb er best wel vertrouwen in dat het goed komt. Maar het is een verhaal van lange adem, want het gaat tot 2029 duren.
